1. Chế độ ăn uống có vai trò gì đối với vết thương?
Dinh dưỡng đóng một vai trò quan trọng trong việc chăm sóc và chữa lành vết thương. Chế độ dinh dưỡng kém trước hoặc trong quá trình chữa bệnh có thể ảnh hưởng đến độ bền và tốc độ lành vết thương. Lý do vì đây là quá trình thay thế mô bị thương bằng mô mới do cơ thể tự sản xuất. Điều này đòi hỏi tăng cường tiêu thụ năng lượng và các chất dinh dưỡng cần thiết. Khi cơ thể bị thương sẽ tiết ra các hormone căng thẳng và tăng cường trao đổi chất để cung cấp dinh dưỡng cần thiết cho khu vực bị thương. Đây được gọi là giai đoạn dị hóa. Nếu giai đoạn dị hóa kéo dài và hoặc cơ thể không được cung cấp đủ chất dinh dưỡng, suy dinh dưỡng có thể xảy ra. Vậy nên khi bị thương, bạn cần bổ sung các chất dinh dưỡng từ các thực phẩm nhanh lành vết thương vào chế độ ăn uống.
Bên cạnh đó, tình trạng suy dinh dưỡng khiến cơ thể phải phá vỡ protein làm năng lượng, làm giảm nguồn cung các axit amin cần thiết để duy trì protein trong cơ thể và giúp lành vết thương. Ngoài ra, suy dinh dưỡng có thể làm cho vết thương không lành, đặc biệt khi chỉ số khối cơ thể (BMI) thấp hoặc có sự giảm cân không được kiểm soát một cách cân đối (từ 5% trở lên), kết hợp với mất mỡ dưới da.
Khi một cá nhân mất nhiều khối lượng cơ thể nạc hơn, quá trình chữa lành vết thương sẽ bị trì hoãn. Khi mất 20% trở lên của khối lượng cơ thể, các vết thương bắt đầu cạnh tranh với các cơ để cung cấp chất dinh dưỡng. Điều này làm cho quá trình lành vết thương trở nên khó khăn hơn. Vì vậy, chế độ dinh dưỡng phù hợp cùng với việc bổ sung các thực phẩm nhanh lành vết thương sẽ giúp cơ thể mau chóng phục hồi.
2. Thực phẩm nhanh lành vết thương hiệu quả
Để vết thương sau mổ được hồi phục nhanh chóng và không để lại sẹo thì bạn nên bổ sung các thực phẩm giúp vết thương nhanh lành vào chế độ ăn uống hàng ngày. Dưới đây là 5 thực phẩm nhanh lành vết thương nên được bổ sung vào bữa ăn người bệnh.2.1 Nghệ
Thực phẩm nhanh lành vết thương đầu tiên trong danh sách chính là nghệ. Nghệ có đặc tính kháng trùng và kháng khuẩn, giúp vết thương nhanh chóng liền lại. Ngoài ra, nghệ còn giúp giảm sự đau đớn, ngứa ngáy tại vùng vết thương. Bạn có thể thêm nghệ vào món ăn, uống sữa kết hợp với bột nghệ hoặc áp dụng nghệ trực tiếp lên vết thương để đạt hiệu quả tốt nhất. Để đảm bảo chất lượng, bạn nên chọn nghệ từ nguồn gốc đáng tin cậy.
>> Xem thêm: Mách bạn bài thuốc chữa bệnh dạ dày bằng tinh bột nghệ – Nông sản Dũng Hà
2.2 Hạnh nhân
Nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng hạt hạnh nhân, quả óc chó, hạt gai dầu, hồ đào và hạt hướng dương đều có khả năng giúp vết thương lành nhanh hơn. Đặc biệt, hạt hạnh nhân cung cấp protein thực vật, vitamin, khoáng chất và chất béo lành mạnh. Hạt hạnh nhân cũng giàu kẽm, mangan, magiê và vitamin E. Những chất này đều có tác dụng chống oxy hóa và bảo vệ cơ thể khỏi tổn thương tế bào. Hạt hạnh nhân cũng cung cấp protein thực vật cần thiết cho việc phục hồi và tái tạo tế bào trong cơ thể. Hạt hạnh nhân là thực phẩm nhanh lành vết thương rất tốt. Các chất chống oxy hóa có trong hạt hạnh nhân giúp bảo vệ tế bào khỏi viêm nhiễm. Ngoài ra, hạt hạnh nhân cung cấp nhiều khoáng chất và vitamin giúp tăng cường sức đề kháng của cơ thể và thúc đẩy quá trình phục hồi.2.3 Nước luộc gà
Nghe có vẻ vô lý vì người ta vẫn hay nói “khôn ăn cái dại ăn nước”. Nước luộc gà làm gì có đủ dinh dưỡng? Người bình thường không nên ăn nước, người ốm lại càng không nên ăn món này. Tuy nhiên điều này không đúng. Vì trong nước luộc gà chứa rất nhiều khoáng chất quan trọng như photpho, canxi, magie… Ngoài ra, nước luộc gà cũng giàu collagen, một chất rất cần thiết cho xương và khớp. Do đó, việc sử dụng nước luộc gà có thể giúp nhanh chóng lành vết thương và cải thiện hệ miễn dịch của cơ thể.2.4 Trứng
Trứng là thực phẩm có chất dinh dưỡng vô cùng phong phú, bao gồm protein, nhiều vitamin như A, E, B, iboflavin, axit folic, canxi, sắt và kẽm. Một quả trứng chứa đầy đủ các chất dinh dưỡng này, khiến nó trở thành thực phẩm nhanh lành vết thương hiệu quả. Protein là thành phần chính của các tế bào trong cơ thể, là hất cần thiết cho quá trình tái tạo và phục hồi tế bào bị tổn thương. Các vitamin A, B và E giúp tăng cường hệ miễn dịch và bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây hại từ môi trường. Axit folic là chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển tế bào, trong khi đó canxi và riboflavin giúp củng cố xương và răng. Bên cạnh đó, sắt và kẽm là những khoáng chất quan trọng, giúp cơ thể hấp thụ và sử dụng chất dinh dưỡng tốt hơn.
>> Xem thêm: List 8 món ngon từ trứng gà ăn hoài không chán
2.5 Các loại trái cây mọng
Các loại hoa quả mọng như dâu tây, việt quất, mâm xôi, anh đào… rất giàu vitamin C và giúp chữa lành vết thương rất tốt. Vitamin C giúp kích thích sản xuất collagen, cung cấp cho vùng vết thương các yếu tố cần thiết cho quá trình phục hồi. Ngoài ra, các loại quả mọng còn chứa các chất chống oxy hóa, giúp tăng cường khả năng đề kháng của cơ thể, đối phó với viêm nhiễm và cải thiện hệ miễn dịch. Trái cây mọng đóng vai trò quan trọng trong việc nhanh chóng lành vết thương, và bạn có thể ăn chúng hàng ngày. Tuy nhiên, hãy chọn mua từ những địa chỉ uy tín và ngâm trong nước muối loãng trước khi ăn.
3. Thực phẩm cần kiêng để nhanh lành vết thương
Bên cạnh việc quan tâm đến thực phẩm nhanh lành vết thương, nhiều người cũng quan tâm đến việc kiêng cữ thực phẩm để tránh vết thương bị sẹo. Dưới đây là danh sách những thực phẩm mà những người đang điều trị vết thương nên hạn chế:- Thịt bò: Mặc dù trong thịt bò chứa nhiều đạm và chất dinh dưỡng rất tốt cho sức khỏe, nhưng nó có thể làm cho vết thương sậm màu và để lại sẹo thâm. Vì vậy, những người đang có vết thương hở không nên ăn thịt bò.
- Thịt gà: Thịt gà thuộc nhóm thực phẩm có tính nóng, có thể gây đau đớn và làm chậm quá trình lành vết thương. Nên kiêng ăn thịt gà khi cơ thể có vết thương.
- Thịt xông khói: Ăn thịt xông khói có thể làm mất lượng chất khoáng và vitamin E cần thiết cho việc tái tạo các mô mềm bị tổn thương. Vì vậy, người có vết thương hở không nên ăn thịt xông khói để vết thương nhanh lành hơn.
- Thịt chó: Thịt chó là thực phẩm cung cấp nhiều protein và chất dinh dưỡng, nhưng nó có tính nóng, gây sần sùi và tạo sẹo lồi. Do vậy bạn nên tránh ăn thịt chó khi đang bị thương.
- Hải sản: Ăn hải sản khi vết thương chưa lành hoàn toàn hoặc da còn non có thể gây ngứa và tạo sẹo lồi. Người bị thương nên tránh ăn hải sản trong thời gian này.
- Thực phẩm chứa đường và có hàm lượng đường cao: Đồ ngọt, bánh kẹo, nước giải khát chứa nhiều đường… Nhóm thực phẩm này tác động đến collagen trên bề mặt lớp biểu bì của da, đặc biệt trong giai đoạn tái tạo tế bào. Nếu sử dụng quá nhiều sẽ làm quá trình này chậm lại dẫn tới vết thương lâu lành hơn.
- Đồ nếp: Đồ nếp và các món ăn làm từ nếp có tính nóng, có thể gây sưng, đau đớn, và viêm tại vị trí bị thương. Tránh ăn những món ăn như xôi, chè trôi nước, để vết thương mau lành và không để lại sẹo.
4. Bí quyết chăm sóc vết thương nhanh lành
Bên cạnh việc quan tâm đến các thực phẩm nhanh lành vết thương, một chế độ chăm sóc đúng cách đóng một vai trò quan trọng đối với những vết thương hở. Dưới đây là một số lưu ý bạn nên tuân theo để chăm sóc vết thương và tránh để lại sẹo:- Không dùng các loại thuốc có thể cản trở quá trình tự nhiên chữa lành của cơ thể: Ví dụ, thuốc chống viêm như aspirin không kê đơn có thể cản trở hoạt động của các tế bào hệ thống miễn dịch. Vì vậy, bạn nên thảo luận với bác sĩ để biết danh sách các loại thuốc cần tránh trong thời gian ngắn hạn.
- Tập thể dục thường xuyên: Hoạt động thể chất giúp tăng lưu lượng máu đến vùng bị thương, cải thiện sức khỏe tổng thể. Đồng thời, nó có thể tăng tốc quá trình chữa lành vết thương. Nếu vết thương của bạn quá lớn hoặc nghiêm trọng, nên thảo luận với bác sĩ về các bài tập thể dục phù hợp.
- Băng bó và vệ sinh vết thương thường xuyên: Băng gạc là một công cụ hữu ích để giữ vết thương sạch sẽ và bảo vệ nó khỏi các yếu tố bên ngoài. Chúng cũng giúp duy trì môi trường ẩm, giúp thúc đẩy quá trình chữa lành. Ngoài ra, bạn nên lưu ý vệ sinh vết thương ít nhất mỗi ngày. Hãy làm sạch vết thương và băng một băng mới sau mỗi lần vệ sinh để đảm bảo vết thương được bảo vệ và chăm sóc đúng cách.